Column Door de ogen van André Lampe: Paradijsvogel Zwarte Wout uit Wateringen

Als klein ventje was ik al gegrepen door het wielrennen in onze stad. Ik kreeg laatst nog een foto toegestuurd uit 1974 waar ik met die grote kop vooraan en dichtbij de finish stond om de wielrenners te zien koersen. Het was het jaar dat er voor het eerst profcoureurs acte de présence gaven. En als je kijkt welke grote wielrenners er door de jaren heen aan de start zijn verschenen is dat indrukwekkend. Om wat namen te noemen: Jan Ullrich, Francesco Moser, Joop Zoetemelk, Claudio Chiappucci, Mario Cipollini en zo kan ik nog wel even doorgaan.

Toch keken mijn broer en ik vroeger in de beginjaren van de professionals altijd uit naar één wielrenner. „Zal hij weer meedoen vandaag?”, zeiden wij dan tegen elkaar. „Dan moedigen wij hem weer aan, hoor.” Onze held reed steevast in de achterhoede van het peloton en was onder het grote publiek niet bekend, maar bij insiders was hij een fenomeen. De renner die de Lampies in vervoering bracht was een apart geval. Zijn naam was Wout van den Berg en zijn bijnaam Zwarte Wout uit Wateringen. Dit omdat Wout altijd geheel in het zwart gekleed zijn koersen reed.

Zwarte Wout had ook nog eens lang donker haar en opvallend grote bakkebaarden. Wout had geen sponsor, reed niet voor een ploeg, maar had wel een proflicentie. Zodoende kon hij ook starten in de criteriums. Een paar tientjes startgeld en reiskostenvergoeding, meer kreeg van den Berg niet en meer zat er ook niet in tijdens de koers. De leidersprijs of tussensprint winnen om wat extra premies te pakken was teveel gevraagd. Een koers winnen was al helemaal niet aan de orde.

Wout zat altijd in het laatste wiel. Van den Berg heeft zijn proflicentie weten te behouden toen hij al ruim de vijftig jaar gepasseerd was. Vooral in de regio van het Westland, waar zijn woonplaats Wateringen ook deel van uitmaakt, was Wout een bezienswaardigheid en regionale held. In iedere sport vind je wel dit soort excentrieke figuren, in de wielersport was dat Wout van den Berg.

Zwarte Wout overleed in 2019 op 85-jarige leeftijd. Maar als het Spektakel van Steenwijk van start gaat, dan schieten mijn gedachten toch altijd even naar deze opmerkelijke paradijsvogel uit Wateringen. En ook al reed Wout van der Berg dan altijd in het zwart, op geheel eigen manier gaf hij wel kleur aan het wielerpeloton…