Fokje 26 oudste melkkoe in de polder. Ze heeft tot nu toe 178.000 liter melk gegeven

Jacob Schaap en Ester Heldens bij hun 20-jarige koe Fokje 26 die op 26 juli haar twintigste verjaardag vierde. Foto: eigen foto
Fokje is van eigen stal en dochter van Fokje 22 en stier Topkid. De Holstein Frisian melkkoe wordt gekoesterd door Jacob. „Maar het is beslist geen knuffelkoe, hoor. Je mag haar niet aaien.” Nee het zijn niet die kwaliteiten die haar zo geliefd maken bij de veehouder. „Ze heeft een eigenzinnig karakter. Als ze je aankijkt steelt ze je hart en bovendien reageert ze op haar naam”, zegt Jacob liefkozend.
Eigenzinnig karakter
Jacob heeft met 60 koeien een klein melkveebedrijf aan de Uiterdijkenweg waar hij ziet dat steeds meer melkveebedrijven verdwijnen en daarmee de grazige weiden rondom veranderen in akkerland. Hij heeft het nooit over zijn hart kunnen halen om Fokje 26 uit de productie te halen toen haar opbrengsten misschien economisch gezien minder rendabel waren.
Maar wat de melkproductie betreft mag Fokje 26 er ook wel zijn. In 2017 werd ze gehuldigd vanwege het leveren van 10.000 kilogram vet en eiwit. Het aantal liters melk dat ze tot op heden heeft gegeven staat op 178.000 liter. „Ja echt 178.000 pakken melk”, benadrukt Jacob nog maar eens. „We hopen dat ze de 180.000 nog gaat halen. Ze geeft nu dagelijks rond de dertien liter, tegen 35 liter die een gemiddelde koe geeft.” In mei 2012 werd ze al in het zonnetje gezet toen ze de 100.000 liter passeerde die ze aan FrieslandCampina leverde.
13 kalfjes
En bij dit alles zorgde ze ook nog eens voor nageslacht. Maar liefst 13 kalfjes zette ze op de wereld. „Op stal gedraagt ze zich nu als een echte oma. Als een andere koe gekalfd heeft doet ze alsof het haar kalf is. Laatst had er een koe in de wei gekalfd en hoorde ik aan het geloei van Fokje dat er iets aan de hand was. Ze is alert en begaan met de koppel.”
„Dat dominante karakter heeft ook wel mee bepaald, dat ze zo oud is geworden”, stelt Ester, die dierenarts in Marknesse is. „Als kalf werd ze onthoornd, maar doordat het apparaat waarmee dat gebeurde niet goed werkte heeft ze twee kleine hoorntjes. Die gebruikt ze om andere koeien op afstand te houden. Ze duldt niet alle koeien naast zich in het voerhek.”
Aardappelen
Jacob: „En ze eet graag hoor. Ook in het weiland zie je dat. Als alle koeien liggen te herkauwen staat Fokje nog lekker te grazen. Ze zorgt wel dat ze een volle pens heeft. En waar ze ook gek op is, zijn aardappelen. Die eet ze graag uit mijn hand.”
Zoals dat op zekere leeftijd gaat komen er wel wat kwaaltjes. Ze genas van een lebmaagbloeding toen ze hoogdrachtig was en bracht toch nog een levend kalf ter wereld. Fokje 26 loopt nu wat moeilijker en heeft vaker bezoek van de klauwbehandelaar. Ze wordt regelmatig bekapt, maar Jacob ontziet haar ook door haar dichter bij de stal te laten grazen. „Ze wil graag met de koppel mee naar een weiland ver achter de stal, maar dat sta ik niet meer toe, maar ze stiefelt wel rustig door hoor.” Jacob heeft voor zijn beste koe van stal speciaal een strohok ingericht stal, waar ze rustig apart van de koppel kan liggen.
Strohok
Fokje 26 zal de boerderij nooit verlaten. Haar oude dag is verzekerd. Drie jaar geleden werd ze al vanwege haar leeftijd gehuldigd. Ze was namelijk toen de oudste koe van Dierenartspraktijk Wolvega. En er is geen koe die dat predikaat kan krijgen zolang Fokje 26 leeft. Van het malse weidegras aan de Uiterdijkenweg krijgt Fokje 26 geen genoeg. Deze keer op haar verjaardag geen poespas rondom de hoogbejaarde. „Wij toostten wel even op haar”, besluiten Jacob en Ester.