Boeren tussen riet, turf en adel vertelt de geschiedenis van het Land van Vollenhove vanaf de 10de eeuw tot nu vanuit het perspectief van het leven en werken van de boerenbevolking. Deze regio is bij het grote publiek vooral bekend van de mooie natuur van de Wieden en Weerribben en de schilderachtige stadjes Vollenhove, Blokzijl en Zwartsluis.

Maar dit boek verhaalt van de vroege ontginningen van het gebied, de verveningen, de strijd met het water en de wijze waarop landbouw bedreven werd in de verschillende perioden. De ontwikkelingen in de landbouw worden geschetst in wisselwerking met onder andere de veranderende sociaaleconomische verhoudingen, het kerkelijk leven, het onderwijs en het vervoer. Ook de grote veranderingen die optraden na de komst van de melkfabrieken, de ruilverkaveling, de mechanisatie en het groeiende belang van natuur en recreatie worden belicht.

Moeizaam boerenbestaan

Auteur Henk de Zeeuw was werkzaam als landbouwsocioloog in Nederland en het buitenland. Toen hij 21 jaar geleden in het Land van Vollenhove kwam wonen en zich verdiepte in de geschiedenis van de regio, was hij verbaasd te moeten constateren dat er diverse boeken waren over de bisschop die hier eeuwenlang de baas was, over de adellijke families en hun havezaten, die dat nog eeuwen nadien waren, maar er erg weinig te vinden was over de boerenbevolking die toch de basis van de lokale economie vormde.

Boeren tussen riet, turf en adel vult deze lacune. Het boek laat zien hoe moeizaam het boerenbestaan in deze streken eeuwenlang was en hoe de boerenfamilies toch stapje voor stapje hun bedrijf ontwikkelden, al moesten ze soms na een veeziekte, oorlog of watersnood weer helemaal opnieuw beginnen. De invloed van de veelal zeer orthodoxe kerken in de regio op de lokale samenleving en het boerenbedrijf wordt zichtbaar, als ook de enorme versnelling en verandering die optrad na de ruilverkaveling in de zestiger jaren van de vorige eeuw.

Foto’s, tekeningen en kaarten

De laatste hoofdstukken van het boek gaan dieper in op de spanningen tussen boerenbelangen en de natuur- en landschapsbelangen en de maatregelen waaraan de boeren onderworpen werden om de schade aan het milieu te verminderen. In het slotwoord geeft de auteur zijn eigen visie op door welk beleid boeren én natuur/landschap samen een goede toekomst in het gebied zouden kunnen krijgen.

Het is volgens de kenners een prachtig boek geworden met 350 pagina’s boeiende verhalen over de ontwikkeling van de landbouw en de samenleving in het Land van Vollenhove. Het boek is rijk geïllustreerd met meer dan 300 foto’s, tekeningen en kaarten. Veel mensen uit de regio droegen aan dit boek bij met gegevens, foto’s en verhalen.

Aan de uitgave van het boek werd financiële steun verleend door het Alfa Omega fonds, Gemeente Steenwijkerland, het Prins Bernhard Cultuurfonds in Overijssel en Stichting Nationaal Park Weerribben-Wieden. Het boek is te verkrijgen in verschillende boekhandels of te bestellen via bestel@verloren.nl of de webshop .