Nieuw gaswinplan Vinkega leidt tot meer bodemdaling Nijensleek
Gaswinning aan de Westvierdeparten in Vinkega. Lourens Looijenga
Om die reden wijzigde de minister het zes jaar oude winningsplan voor gasveld Vinkega, bleek tijdens een rechtszaak in Den Haag. Die wijziging was nodig omdat de bodemdaling rond de winput aan de Westvierdeparten op 4,5 centimeter blijkt uit te komen en niet op 4 centimeter.
De effecten op de bodemdaling op het naastgelegen Nijensleek in Drenthe bleek nog groter. Daar zal de bodem over een lengte van twee kilometer vanaf de Vinkegaaster gasput tussen de 1 à 2 centimeter extra dalen tot maar liefst 5,2 centimeter in het diepste deel van de zogenoemde bodemdalingskom. Bewoners van het gebied en Milieudefensie vrezen het ergste als de bodem nog sneller gaat dalen. Behalve gasbevingen vrezen zij grote nadelige gevolgen voor de waterhuishouding in het gebied.
Als de bodem zakt daalt ook het waterbergend vermogen van de bodem, die nu al onder zware druk staat door de klimaatverandering en waterslurpende agrarische activiteiten. Om die reden vragen zij extra onderzoek, zoals een uitgebreid Milieueffect(MER)onderzoek en natuuronderzoek(Passende Beoordeling).
Verwaarloosbaar
Volgens EZK en gaswinbedrijf Vermilion heeft de geringe extra bodemdaling geen, of een verwaarloosbaar klein effect op de waterhuishouding, natuur, gebouwen en bewoners in Drenthe en Friesland. Zij vroegen dan ook aan de Raad van State om alle bezwaren van Milieudefensie, Vinkegaaster Pier Winsemius en Wolvegaaster Ton Mulder, tevens raadslid, tegen het wijzigingsbesluit af te wijzen. Alie Eiting van Milieudefensie, Winsemius en Mulder waren het daar volstrekt mee oneens. Volgens de tegenstanders van de gaswinning moet de hele procedure over. Volgens Winsemius is er met dit wijzigingsplan zoveel overhoop gehaald dat in het geheel niet duidelijk meer is welke gevolgen de versnelde gaswinning voor burgers, boeren en buitenlui in het gebied hebben. Winsemius eist veel meer onderzoek om alle gevolgen van de gaswinning in de hele Drents-Friese-Overijsselse regio in beeld te krijgen.
Nieuwe gasvelden
Er liggen veel meer gasvelden in de buurt. EZK en Vermilion staan te trappelen om twee nieuwe gasvelden aan te boren, één bij Wapse (gasveld LDS) en één ten zuiden van Noordwolde (gasveld VDW). Eiting en Winsemius wezen de hoogste bestuursrechter er op dat EZK en Vermilion jarenlang hebben beweerd dat er geen overlap, of verbindingen waren tussen al die kleinere gasvelden in de Drents-Friese-Overijsselse regio. Maar dat ligt nu anders nu blijkt dat door de gaswinning in Vinkega de bodem in het al gesloten gasveld bij Nijensleek door overlap enkele centimeters daalt. Volgens de raadsvrouw van Vermilion houdt het bedrijf de vinger aan de pols als het om bodemdalingen in de kleine gasvelden gaat en de gevolgen voor bodem, natuur, gebouwen en mensen. Het gaswinbedrijf doet periodiek metingen en kan tijdig ingrijpen als het ergens mis dreigt te gaan, aldus de raadsvrouw.
Continue bodemmetingen
Gerrit Wigger, geologisch deskundige van de tegenstanders, was het daar niet mee eens. „De werkelijke bodemdalingen en verwachte dalingen moeten de komende jaren veel beter en continue in de gaten worden gehouden. Nu controleert Vermilion één keer per jaar de GPS-coördinaten en doet het slechts één keer per vijf jaar waterpasmetingen in het veld. Terwijl alle dagelijkse satelliet-bodemmeetgegevens openbaar zijn en gebruikt kunnen worden om bodemdalingkaarten te maken.”
Volgens de deskundige van Vermilion is dat niet nodig: „Het heeft geen zin om elke dag te kijken of een bepaald meetpunt 0,1 millimeter omhoog of omlaag is gegaan. De jaarlijkse GPS-metingen en vijfjaarlijkse waterpastmetingen geven voldoende informatie om tijdig in te grijpen als het ergens mis gaat en de bodem harder gaat dalen.”
De Raad van State stelde een groot aantal vragen en doet binnen zes tot twaalf weken uitspraak. Mocht de Raad het gewijzigde plan goedkeuren dan kan gaswinbedrijf Vermilion in Vinkega tot 2032 meer gas oppompen. In het nieuwe winningsplan is de gaswinlimiet voor het Vinkegase veld van 1,45 miljard kuub naar 1,9 miljard kuub opgehoogd.