Dat staat in een omvangrijke serie Haagse documenten die openbaar zijn gemaakt. In de stukken van de ministeries van Infrastructuur en Waterstaat en van Defensie valt te lezen dat de uitbreiding van het vlieggebied ‘met een dergelijke omvang nergens anders in het Nederlandse luchtruim in te passen is’. Ook is het erg moeilijk om een vervangende plek te vinden voor het schietterrein op Vlieland, de Vliehors Range.

Achter de schermen zijn Defensie en Infrastructuur al jaren bezig om het overvolle luchtruim beter in te richten. Want tot de coronacrisis groeide de civiele luchtvaart snel. Daarnaast heeft de militaire luchtvaart meer oefenruimte nodig voor onder meer de nieuwe F-35-jachtvliegtuigen en voor drones. Daarom moet er een splitsing in de lucht komen: Noord-Nederland voor militaire toestellen en Zuid-Nederland voor de burgerluchtvaart.

‘De F-35 en de nieuwe onbemande vliegende systemen van de Krijgsmacht stellen andere eisen aan oefenruimte’, staat er. ‘Deze wapensystemen hebben sensoren die veel verder kunnen kijken dan die van de F-16. Dit heeft een andere manier van opereren tot gevolg, waardoor moet worden geoefend in een groter aaneengesloten gebied.’

Zorgen bij gemeenten

Het militaire oefengebied in het Zuiden, boven onder meer Eindhoven en Volkel, wordt opgeheven. De ministeries willen dit gebied vastplakken aan het bestaande noordelijke oefengebied. En dan niet alleen aan de Noordzeekant, ver weg van de bewoonde wereld, maar ook aan de zuid- en oostkant van dit gebied. Gemeenten in de zuidelijke helft van Friesland verwachten (meer) herrie van de F-35, ook boven natuurgebieden, en uitten vorig jaar al hun zorgen.

De exacte zuidgrens van het nieuwe noordelijke oefengebied moet nog worden vastgesteld, evenals de vliegroutes. Dit gebeurt de komende jaren. Inmiddels is wel duidelijk dat de extra vliegruimte niet boven de Kop van Overijssel komt. ‘Ook de LOFAR-telescoop in Drenthe komt niet onder de uitbreiding te liggen’, staat in de stukken. Bovendien zal de uitbreiding ‘geen militaire laagvlieggebieden faciliteren’.

Uit de documenten valt verder op te maken dat de grote (tanker)vliegtuigen en de helikopters die nu nog in Zuid-Nederland gestationeerd zijn, niet naar het Noorden verkassen. Noorderlingen die bezwaar maakten tegen de plannen, waren hier bang voor. Helikopters opereren veelal op lage hoogte.

‘Den Haag’ verwacht geen extra belasting voor mensen en flora en fauna en geen extra uitstoot. De uitleg hierbij is dat er straks minder F-35’s vliegen dan er F-16’s waren. Daarnaast gebeurt een deel van de oefeningen in simulatoren.